Kedilerde Böbrek Yetmezliği Belirtileri ve Tedavisi
Böbrek yetmezliği kedileri ciddi anlamda etkileyen ve ölümcül olabilen bir sorundur. Kedilerde böbrek yetmezliği akut ve kronik olabilmektedir. Akut formda hastalık ani bir şekilde ortaya çıkar ve hızlı ilerler. Kronik formda ise hastalığın ortaya çıkması bir süreç alır ve yavaş bir şekilde ilerler. Böbrek yetmezliği sorununda hızlı tanı ve erken tedavi hayat kurtarıcıdır. İlerleyen vakalarda tedavi şansı düşüktür.
Bazı kedi ırklarının böbrek yetmezliği geliştirme riskinin diğerlerinden daha yüksek olduğu düşünülmektedir. Bu ırklar arasında İran Kedisi, Habeş kedisi, Siyam Kedisi, Ragdolls, Birmanya, Rus Blues ve Maine Coons ırkları sayılabilir. Bu ırklar, böbrek destek takviyelerinin yanı sıra böbrek fonksiyonunun düzenli olarak değerlendirilmesinden yararlanabilir. Aynı zamanda böbrek sağlığını koruyacak kaliteli kuru mamaların kullanımı da önemlidir.
Kedilerde Böbrek Yetmezliği Nedir?
Böbrek yetmezliği için; böbreklerin normal çalışma performansını ve özelliğini kaybetmesi diyebiliriz. Böbreklerin ana görevleri kandaki atık maddelerin filtrelenmesi, kırmızı kan hücresi üretimi, elektrolit dengesinin sağlanması, hidrasyonun korunması ve idrar üretmektir. Yani vücut için oldukça önemli görevlere sahiptir. Böbrekler görevini tam anlamı ile yapamazsa kanda zararlı maddeler toplanmaya başlar, ayrıca diğer önemli görevleri de aksayacağı için birçok ikincil probleme kısa sürede neden olur.
Akut böbrek yetmezliği çok ani olarak gelişir ve kısa sürede ciddi bir tabloya neden olur. Kronik böbrek yetmezliği ise polikistik böbrek hastalığı, kanser veya kronik böbrek hasarı gibi daha uzun süreli durumların varlığına bağlı olarak meydana gelir. Kedinizdeki böbrek yetmezliğinin nedeni ne olursa olsun, ne yazık ki bunun kesin tedavisi yoktur. Tedavi sadece süreci yönetmek ve kedinin genel durumunu düzeltmek amacıyla yapılır.
Kedilerde Böbrek Yetmezliği Belirtileri
Böbrek yetmezliği kısa süre içerisinde şiddetlenebilir ve oldukça hızlı ilerleyen bir hastalık tablosu söz konusudur. Kedi kendisini oldukça hasta hissedecektir. Kusma, iştahsızlık ve uyuşukluk durumu kendisini iyi hissetmeyen, hasta kedilerde yaygın olarak görülmektedir. Fakat özellikle böbrek yetmezliği durumunda bu belirtiler oldukça belirgin ve şiddetlidir. Kedinizde bir böbrek yetmezliği söz konusu ise daha fazla su içme eğilimde olacak, daha fazla idrar yapacaktır. İştahsızlık neticesinde kısa sürede gözle görülür şekilde kilo kaybı yaşanabilir.
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Aşırı su içme
- Sık sık idrar yapma
- Kusma
- Uyuşukluk hali
Kedilerde Böbrek Yetmezliği Nedenleri
Kedilerde akut ve kronik böbrek yetmezliğine neden olabilecek çok sayıda faktör vardır. Bir kedinin böbreklerini veya böbrek fonksiyonu etkileyen her türlü sorun ve hastalık böbrek yetmezliğine neden olabilir. Kedilerde görülen böbrek yetmezliğinin en yaygın nedenleri olarak aşağıdaki faktörleri sıralamamız mümkündür.
- Toksinler ve Zehirlenme: Antifriz, zambak gibi çeşitli bitkiler, üzüm, kuru üzüm gibi bazı besinler kedilerde zehirlenmeye neden olabilen şeylerdir. Bu tür zehirlenmelerde böbrek yetmezliği görülebilir.
- İdrar Yolu Tıkanıklıkları: Eğer kediniz idrar yapamıyorsa bunun neticesinde böbrek hasarı meydana gelir ve bu da böbrek yetmezliğine neden olabilir. İdrar yolu taşları ve bazı tümör türleri tıkanıklığın ana nedenleri arasındadır.
- Sistemik Şok: Vücut içerisindeki kan dolaşımı sistemik şok bir nedenden dolayı bozulursa böbrek hasarı ve dolayısı ile böbrek yetmezliği meydana gelebilir.
- Kalp Yetmezliği: Kalp yetmezliğinin bir neticesi olarak kan damarlarında basınç artar. Artan basınç böbrek hasarına ve böbreklerde yetmezliğe sebebiyet verebilir.
- Düşük veya Yüksek Tansiyon: Tansiyon genel bir ifade ile kan basıncının göstergesidir. Tansiyon tedavi edilmediği takdirde böbrek yetmezliğine yol açabilir.
- Bazı İlaçlar: Kullanılan bazı ilaçların böbreklere olumsuz etkisi olabilir. Özellikle böbrek hasarı yapma potansiyeli olan ilaçların uzun süreli kullanımı bu soruna sebebiyet vermektedir.
- Piyelonefrit: Diğer böbrek hastalığı türleri gibi, piyelonefrit de böbrek yetmezliğine yol açabilir.
- Kedi Enfeksiyöz Peritonit (FIP): Bu hastalık böbreklerde böbrek yetmezliğine yol açan şiddetli inflamasyona neden olabilir.
- Diyabet (Şeker Hastalığı): Yüksek kan şekeri seviyeleri böbrek yetmezliğine neden olan böbrek hasarına neden olabilir.
Kedilerde Böbrek Yetmezliği Teşhisi
Kedinizin böbrek yetmezliği veya böbrek hastalığı geliştirdiğinden şüpheleniyorsanız en kısa sürede veteriner hekime başvurmalısınız. Yapılacak olan genel muayene ile birlikte bazı laboratuvar testlerinin yapılması gerekmektedir. Hem kan testleri hem de idrar testleri hastalığın belirlenmesinde önemli rol oynar. Böbrek yetmezliği sorunu tespit edildikten sonra altında yatan ana nedenin belirlenmesi gerebilir. Bu durumlarda röntgen, ultrason, MR, CT gibi ilave tanı yöntemleri kullanılabilmektedir.
Kedilerde Böbrek Yetmezliği Tedavisi
Böbrek yetmezliğinin nedenine bağlı olarak ana tedavi değişiklik gösterse bile tipik olarak sıvı tedavisi ve semptomları yönetmek için ilaçlar acil olarak kullanılmaya başlanır. Böbrek yetmezliğinin bazı nedenleri, kedinizi stabilize etmek için yoğun bakıma alınmasını gerektirebilir. Semptomların yönetimi ve tam böbrek yetmezliğinin başlamasını geciktirmek için yoğun bir tedavi uygulanıyor olsa bile net olarak sorun tedavi edilemez ve kediniz hayatı boyunca diyaliz makinesine düzenli olarak bağlanmak zorunda kalabilir.
Kedilerde Böbrek Yetmezliği Nasıl Önlenir?
Böbrek yetmezliği böbrek hasarı nedeniyle oluşabileceğinden, kedinizde böbrek yetmezliğini önlemenin en iyi yolu böbreklerini sağlıklı tutmaktır. Bunun için su tüketimi çok önemlidir. Kedinizin önünde sürekli olarak temiz su bulunmalıdır. Aynı zamanda kedinizin idrarını izlemekte bir olumsuzluğu gözlemlemek adına faydalı olabilir. Balık yağındaki Omega-3 yağ asitleri, probiyotikler, B vitaminleri ve çeşitli antioksidanlar, böbreklerini destekleyerek kedinize fayda sağlayabilir. Böbrek enzim düzeylerinin izlenmesi de dahil olmak üzere düzenli yıllık kan taramaları da böbrek yetmezliğini önlemeye yardımcı olabilir.