Kedilerde Mastitis (Meme İltihaplanması)
Kedilerde yaygın görülen sağlık sorunlarından birisi olan mastitis yani meme iltihaplanması özellikle kısırlaştırılmamış dişi kedilerde daha yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır. Kediler için oldukça ciddi ve acı bir problem olan mastitis en kısa sürede tedavi edilmelidir. Mastitis, kısaca çeşitli nedenlere bağlı olarak memenin iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanma ve yangı neticesinde memede kızarıklık, ağrı, şişlik ve akıntı gibi belirtiler görülür. Bazen tek meme lobunda karşımıza çıkan bu problem, bazen birden fazla meme lobunda da görülebilmektedir.
Kedilerde Mastitis Belirtileri
Özellikle orta ve ileri aşamalardaki mastitis tablosunu tespit etmek kolaydır. Etkilenen meme lobu veya loblarında kızarıklık, yüksek sıcaklık, şişlik, akıntı ve ağrı görülür. Hafif bir şekilde dokunduğunuzda bu bölgenin diğer bölgelere göre daha sıcak olduğunu hissedebilirsiniz. Yine dokunduğunuzda kediniz bir ağrı ve acı tepkisi verebilir. Memeyi hafif sıktığınızda ise uç kısmından çeşitli şekillerde ve miktarlarda akıntı gelebilmektedir. Başlıca karşımıza çıkan belirtiler:
- Memede kızarıklık
- Memede şişlik
- Memede akıntı
Mastitis genellikle emziren kedilerde görülmektedir. Mastitis hastalığın erken belirtilerinden birisi emzirdikleri yavru kedilerdeki büyüme geriliğidir. Yavru kediler yeterince kilo alamazlar.
Şiddetli vakalarda meme rengindeki değişimi görebilirsiniz. Meme artık mor bir renge bürünmüş olabilir. Bunun yanında meme dokusunun bulunduğu bölgede ülser ve yaralar görülmesi de muhtemeldir. Şiddetli olan vakalarda memeden ciddi miktarda irin ve/veya kan gelebilir. Bu tarz ileri vakalarda halsizlik, iştahsızlık, yüksek ateş, uyuşukluk gibi genel belirtilerde karşımıza çıkmaktadır.
Kedilerde Mastitis Nedenleri
Meme iltihaplanması bakterilerden kaynaklıdır. Tabi bunun yanında altında yatan hazırlayıcı bazı nedenlerde söz konusudur. Emzirme bunlar arasında en önemli olandır. Dış ortamdan gelebilecek mikroorganizmalara karşı savunmasız kalan memeye; bakteriler meme kanalından girebilir. Eğer yoğun bir bakteri girişi varsa vücut savunması yeterli gelmeyebilir ve bu durum neticesinde enflamasyon başlar. Bakterilerin üreyip çoğalması ile beraber mastit tablosu şiddetlenir.
Özellikle emziren kedilerin bu duruma açık olduğunu söylemiştik. Emziren kedilerin bulunduğu ortamın kirli olması memeden bakterilerin yoğun bir şekilde girmesine ve mastitis oluşmasına neden olur.
Meme iltihaplanmasındaki bir diğer önemli neden ise göğüs bölgesindeki yaralanma ve travmalardır. Yaralanmanın şekli ve türüne göre her zaman mastitis gelişecek diye bir durum yoktur ama ciddi bir risk faktörüdür. Travma ve yaralanma sonucunda meme ucu ve çevresi bakterilere karşı savunmasız ve duyarlı bir hale gelebilir. Bunun neticesinde fırsatçı bakteriler meme sokusuna yerleşerek iltihaplanmayı başlatabilmektedir. Özellikle kavgalar sonucunda göğüs bölgesinden ısırık yarası almış kedilerde daha yaygın görülür.
Emziren kedilerde memede aşırı süt birikmesi mastitis oluşumunu tetikleyebilecek bir sorundur. Yavruların sütten erken kesilmesi, sürekli olarak aynı meme lobundan emzirme ve diğerlerini kullanmama süt birikimine neden olabilir.
Kedilerde mastitis vakalarının çok büyük bir kısmı dişi ve emziren kedilerde karşımıza çıkmaktadır.
Kedilerde Mastitis Tedavisi
Mastitis, bakterilerden kaynaklı bir sorun olduğundan dolayı ana tedavide antibiyotikler kullanılmaktadır. Sistemik yani genel antibiyotikler ve lokal antibiyotikler hastalığın şiddeti ve kedinin genel durumuna göre kullanılabilir. Bunun yanında probiyotikler, ağrı kesici ilaçlar ve antienflamatuar ilaçlarda veteriner hekim önerisi ile kullanılabilir.
Tedavi esnasında meme ve çevre bakımı da önemlidir. Veteriner hekimin vereceği özel bezler ile meme bölgesinin düzenli olarak temizliği yapılmalıdır. Bu temizlik steril bezlere, uygun antiseptik solüsyonlar dökülerek te yapılabilir. Bunun yanında kedinizin bulunduğu ortamın temizliği, özellikle yattığı yerin temizliği de önemlidir. Bu bölgeler uygun şekilde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
Doğal tedavi yöntemlerinden birisi olarak lahana yaprağını söyleyen birçok kişi vardır. Lahana yaprağını meme bölgesine koyarak burada bir süre kalmasını sağlamak tedavide faydalıdır. Bu konu ile alakalı veteriner hekiminize danışabilirsiniz.
Kedilerde Mastit Nasıl Önlenir?
Kedinizde mastitisi önlemenin en etkili ve önemli yolu hijyen ve temizliktir. Özellikle emziren kedilerde hijyen ve temizliğe daha fazla dikkat etmek gerekir. Kedinizin yatağının temizliğine çok dikkat etmeli, düzenli olarak yıkamalı ve dezenfekte etmelisiniz. Aynı zamanda kediniz yavrulara sahipse, bu yavruların sadece belirli memelerden değil, tüm memelerden süt içesini sağlamalısınız. Son olarak kedilerinizde ve özellikle emziren kedilerinizde düzenli olarak memelerin kontrolünün yapılması gerekir. Bu sayede bir olumsuzluğu erken şekilde tespit edebilirsiniz ve tedavisi çok daha kolay ve hızlı şekilde yapılabilir.