Köpeklerde Pyometra Belirtileri ve Tedavisi

Pyometra, dişi köpeklerde en sık karşılaştığımız üreme sistemi problemlerinden birisidir. Köpeklerde Pyometra, rahim enfeksiyonu olarak tanımlanır. Üreme durumu ne olursa olsun, kısırlaştırılmamış dişi köpeklerde her zaman görülebilir. Pyometra, hastalığın ani gelişmesi, ciddiyeti ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül sonuçları nedeniyle köpek sahiplerinin dikkat etmesi gereken önemli bir hastalıktır.

Köpeklerde pyometra üreme sistemindeki serviks kısmının durumuna göre açık pyometra ve kapalı pyometra olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu ayrımı yapabilmek ve pyometranın üreme sisteminin hangi bölümünde gerçekleştiğini görmek için köpeklerde üreme sistemini bilmek gerekir.

Yumurtalıklar: Köpeklerin rahmin her iki tarafında birer tane olmak üzere iki yumurtalığı vardır. Yumurtalıklar, yavru sahibi olabilmek için sperm tarafından döllenen yumurtaların üretilmesinden sorumludur.

Fallop Tüpleri: Yumurta kanalları olarak da adlandırılan bunlar, yumurtalıkları uterusa bağlayan yapılardır. Yumurtalar, döllenmek üzere uterusa girmek için fallop tüpünden aşağı doğru hareket ederler.

Rahim: Köpek rahminin corpus adı verilen iki bölmesi vardır. Bu, yalnızca bir bölmesi olan insanlardan farklıdır. Bu ekstra alan, birden fazla yavruyu rahatlıkla taşıyabilmek içindir. Rahim, köpek yavrularının gelişip, büyüdüğü alandır.

Serviks: Bu kısım rahime yapışıktır ve çoğu zaman kapalıdır. Spermin rahme girmesine izin vermek için bir köpeğin kızgınlık dönemi sırasında ve doğum sırasında sadece kısa bir süre açılır.

Vajina: Rahim ağzını dış duvara bağlayan kas duvarlı yapıdır.

Vulva: Genital sistemin dışarıya açılan ve dışarıdan görülen yapısıdır.

Köpeklerde Üreme Sistemi Anatomisi

Köpeklerde Pyometra Belirtileri

Köpeklerde açık pyometranın en belirgin semptomu, yakın zamanda kızgınlık geçirmiş bir dişide vulvadan irin çıkmasıdır. Yani vajinadan sarımsı, koyu kıvamlı bir sıvının gelmesidir. Bununla birlikte, kapalı pyometra semptomları daha az belirgindir. Her iki tipte de ortak olan semptomlar kusma, iştahsızlık, depresyon ve artan su tüketimi ve aşırı idrar yapmadır. Ateş, pyometralı dişi köpeklerin yaklaşık olarak üçte birisinde görülür.

Kapalı pyometra, açık pyometraya göre çok daha ciddi ve risklidir. Bunun nedenleri arasında; irin için bir çıkışın olmaması ve irinin rahimde birikiyor olması, sinsi ve belirti vermeden ilerliyor olması ve teşhisinin gecikme ihtimalinin yüksek olması sayılabilir.

Pyometra olan bir köpekte laboratuvar bulguları da önemlidir. Kan testlerinde akyuvar sayısında ciddi bir artış ile dehidrasyon belirtileri karşımıza çıkar. Aynı zamanda yapılan röntgen ve ultrason muayeneleri ile teşhis netleştirilebilir.

Köpeklerde Kapalı Pyometra Belirtileri

• Şiddetli halsizlik
• İştahsızlık
• Uyuşukluk hali
• Yüksek ateş
• Karın bölgesinde ağrı ve hassasiyet
• Aşırı su tüketimi ve idrara çıkma
• Kusma

Köpeklerde Açık Pyometra Belirtileri

• Dişi genital organdan irin akıntısı gelmesi
• Kuyruk ve arka kısma iri bulaşması
• Halsizlik, iştahsızlık, uyuşukluk
• Yüksek ateş
• Artan su tüketimi ve idrara çıkma
• Kusma
• Karın bölgesinde hassasiyet ve ağrı

Köpeklerde Pyometra Nedenleri

Pyometra, uterusdaki hormonal ve yapısal değişikliklerin bir sonucu olarak ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu daha önce doğum yapmış olsun veya olmasın ya da ilk ya da daha sonraki kızgınlığı olsun (köpek büyüdükçe daha yaygın hale gelmesine rağmen) her yaştaki köpeklerde karşımıza çıkabilir. Bir dişi köpek için en riskli dönem kızgınlık dönemi sona erdikten sonraki sekiz haftadır. Normalde bu dönemde, kızgınlıkta açık olan rahim ağzı kapanmaya başlar ve uterusun iç yapıları normale dönmeye başlar. Bununla birlikte, kistik endometriyal hiperplazi (CEH) olarak bilinen endometriumun kistik hiperplazisi bu dönemde bazı hayvanlarda progesterona uygun olmayan bir yanıt olarak ortaya çıkabilir. Bu durumda vajinadan rahme göç eden bakteriler özellikle progesteronun mukus salgılanmasına da neden olması, serviksi kapatması (rahim drenajını engellemesi) ve rahim kasılmasını azaltması nedeniyle üreme ve enfeksiyon oluşturma için uygun ortamı bulurlar.

Kısacası pyometra köpeklerde özellikle hormonların neden olduğu ve kistik endometriyal hiperplazi durumu ile birlikte karşımıza çıkan ciddi bir hastalıktır. Köpeklerde pyometra hakkında bilgi almak için “Köpeklerde Pyometra (Rahim İltihabı)” bilgi kaynağa da bakabilirsiniz.

Köpeklerde Pyometra Tedavisi

Rahim ve yumurtalıkların ameliyatla alınması yani ovariohisterektomi (kısırlaştırma) operasyonu köpeklerde pyometra için önerilen tedavi yöntemidir. Bazı köpek sahipleri daha az invaziv bir tedavi isterken, cerrahi yöntemler enfeksiyonu ortadan kaldırmanın ve gelecekteki komplikasyonları önlemenin kesinlikle tek yoludur. Ameliyatsız başarılı tedavi olasılığı son derece düşüktür.

Bir köpeğe erken teşhis konulduğunda ve operasyon yapıldığında genellikle tamamen iyileşirler. Ne yazık ki bazen pyometra semptomları evcil hayvan sahipleri için belirsiz olabilir. Bu nedenle evcil hayvanlar genellikle hastalık ilerlediğinde belirti gösterir ve geç teşhis konur. Bu durumlarda, evcil hayvanın ameliyattan önce ve sonra stabilize edilmesi ve komplikasyonları izlemek için yakından takip edilmesi önerilir. Pyometralı köpekler genellikle ameliyattan sonra 2 haftalık antibiyotik tedavisi ile eve gönderilir.